HBSAg

Hepatit B virüsü enfekte kişinin kan, semen, vajina sıvısı veya diğer vücut sıvılarının bir kişinin vücuduna girmesi ile bulaşır.

Bulaş yolları:

• Doğum (enfekte anneden doğum sırasında bebeğine bulaş),
• Enfekte partner ile cinsel ilişki sonrası (semen veya vajinal sıvı aracılığı ile),
• Uyuşturucu enjeksiyonunda kullanılan enjektör vb. materyallerin ortak kullanımı ile,
• Jilet, diş fırçası vb. malzemelerin ortak kullanımı ile,
• Enfekte kişinin kanı veya açık bir yarası ile direkt temas sonrası,
• Enjektör veya diğer kesici alet yaralanmaları aracılığıyla kan ile temas yoluyla bulaşır.

HBV aynı kaptan yemek yemekle, ortak gıda veya su tüketilmesi, emzirme, sarılma, öpüşme, tokalaşma, öksürme, aksırma, aynı tuvaleti kullanma, havuza girme, oyuncak ile oynama, aynı araçta seyahat etmek gibi yollar ile bulaşmaz.

Tedavi için derhal hekime başvurulmalıdır. Tedavi hepatit aşısı ve hepatit B immünoglobulini (HBIG) denilen antikor verilmesiyle sağlanır. Tedavinin etkinliği için en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır.

Akut Hepatit B (yeni meydana gelen enfeksiyon) hiç bir belirti vermeyebilir. Çocuklarda belirtisiz olma ihtimali daha fazladır. Erişkinlerde %70 oranında belirtili seyreder.

En sık görülen belirtiler:

• Ateş
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Bulantı-kusma
• Karın ağrısı
• İdrar renginde koyulaşma
• Sarılık (göz ve ciltte sararma)
• Eklem ağrısıdır.

Hastalık belirtileri ortalama olarak bulaştan 90 gün sonra ortaya çıkar. Bu süre 6 hafta ile 6 ay arasında değişebilir. Belirtiler genellikle birkaç hafta sürer, ancak bu süre 6 aya kadar uzayabilir. Bazı hastalar hastalığı belirtisiz olarak da geçirebilir; bu kişiler bulaştırıcıdır.

Akut Hepatit B için spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Genellikle yatak istirahati, yeterli sıvı ve gıda alımı tavsiye edilir. Ancak genel sağlık durumu ciddi derecede bozuk kişilerin hastaneye yatırılmaları gerekebilir.

Hepatit B enfeksiyonu 6 aydan daha uzun süre devam ederse, yani bu süre içerisinde kişinin bağışıklık sistemi hastalığa karşı antikor üretemezse, kronik hepatit B hastalığı olarak adlandırılır. 

Kronik Hepatit B uzunca bir süre (20-30 yıla kadar varabilir) ve hiçbir belirti vermez. Bununla birlikte hastalık karaciğeri olumsuz olarak etkilemeye devam eder. Kronik Hepatit B hastalarının %15-25’inde belirli bir süre sonunda siroz (karaciğer fonksiyonlarının bozulmasına ve karaciğer yetmezliğine yol açan bir hastalık) veya karaciğer kanseri gibi ciddi karaciğer hastalıkları gelişir. Karaciğerinde hastalık gelişen bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmeyebilir.

Uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı için kronik Hepatit B ciddi ve ilerleyici bir hastalıktır. Aynı zamanda bu hastalar çevrelerindeki kişilere de enfeksiyon bulaştırabilirler.

Basit kan testleri ile kişinin hepatit B durumu tespit edilebilir. Test sonucunda şu sonuçlara varılabilir:

• Akut veya kronik Hepatit B varlığı,

• Hepatit B’nin geçirilmiş ve iyileşme olduğu (antikor geliştirildiği),

• Aşıdan fayda görülebileceği.

İyileşmiş olan kişiler hastalığa karşı bağışıklık kazanmıştır ve tekrar Hepatit B Virüsü ile enfekte olmazlar.

Kronik Hepatit B hastaları bu konuda uzman hekimler tarafından takip edilmelidir. Kronik hepatit B hastaları hastalık gelişimi ve tedavi seçenekleri açısından düzenli olarak takip edilmelidir. Tüm kronik Hepatit B hastalarında tedavi gerekli değildir. Kronik Hepatit B tedavisi için çok sayıda ilaç seçeneği mevcuttur.

Tedavi ile hastalık etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekte ve karaciğer yetmezliği, siroz veya karaciğer kanseri gibi sonuçlar önlenebilmektedir. Tedavi ile Hepatit B virüsü etkili bir şekilde kontrol altına alınabilmekle birlikte, vücuttan tamamen uzaklaştırılması genellikle mümkün olmamaktadır.

Bu hastalar deneyimli hekimlerce düzenli olarak takip edilmelidir. Alkolden kaçınmalı, herhangi bir ilaç almadan önce hekime danışmalılardır. Ayrıca potansiyel olarak karaciğere zarar vereceğinden bitkisel veya çeşitli destek ürünlerinden kaçınılmalıdır.

Hepatit B’yi engellemenin en etkili yolu aşılanmaktır. Hepatit B aşısı güvenli ve etkilidir (%90 üzerinde koruyuculuk sağlar). Aşı şeması olarak genellikle 6 ay içinde 3 defa uygulanır. Böbrek yetmezliği ve diğer bağışıklığı baskılanmış kişilere aşının tekrarı yapılır. Bunun dışındaki kişilere hatırlatıcı aşı dozu uygulanmaz.

Gençler ve  ailesinde hepatit B enfeksiyonu olanlar, kanla yakın temas riski olduğu için sağlık çalışanları, riskli cinsel birlikteliği olanlar gibi Hepatit B yönünden risk altında olan bireyler hepatit B aşısı yaptırmalıdır.

Hepatit B daha çok doğum sırasında bebeğe geçer. Ancak annede Hepatit B düzeyi çok yüksek ise gebeliğin son döneminde bebeğe geçme olasılığı vardır. Annede Hepatit B varlığı durumunda bebeğe doğumdan sonra en kısa sürede (12 saat içinde) aşı ve HBIG serumu yapılır. Ayrıca Hepatit B düzeyi çok yüksek olan gebelere gebeliğin son döneminde bazı tedaviler uygulanabilmektedir.