Tam İdrar Testi
Kandaki ara ürünleri ve atıkları filtreleyen organımız böbreklerdir. Vücuttaki su miktarını düzenleme görevi yine böbreklerindir. Böbrekler bu atıkları vücudun dışına idrar yoluyla atar. Bu bakımdan her bireyin tam idrar testi yaptırması sağlığı açısından önemlidir. Tam idrar testi iş sağlığı ve güvenliği alanında çalışanlardan da talep edilebilecek testler arasındadır. İlgili iş yeri doktoru bu testleri çalışanlara uygulayarak olan hastalıklar önceden tespit edilebilmektedir. Bu sayede çalışan sağlığıyla ilgili her olguyu bilmekte ve çalışma yaşamını daha güvenli geçirebilmektedir.
Tam idrar testi idrarda patolojik bulgulara neden olabilecek hastalıkların tanı ve takibinde kullanılan testtir. Tam idrar testi sayesinde idrar enfeksiyonu, kum dökme, taş düşürme gibi bazı böbrek hastalıkları tespit edilmekte ve tedavi edilebilmektedir. Tam idrar testi test çubukları gibi mikroskobik ve kimyasal tekniklerle yapılabilir. Fakat günümüzde tam idrar testi otomatik cihazlarla yapılarak daha basit hale getirilmiştir.
Tam idrar testinde glukoz, renk, berraklık, protein, bakteri gibi pek çok özelliğe bakılır. Bu bakılan parametrelerin her biri bir değer gösterir. Bu değerler de bizlere bireyin sağlıklı olduğunu veya olumsuz bir durum yaşadığını belli eder.
Tam idrar testinin analiz edilmesi ise mutlaka uzman biyokimya hekimi tarafından yapılır. Burada uzman veriyi çıplak gözle, dipstick, otoanalizör veya mikroskopla inceleyebilir ve analiz edebilir. Burada bahsedilen ve belki de aşina olduğumuz Dipstick terimi idrar içine özel kimyasal çubuğun batırılması sonucunda renk değişimlerinin incelenmesi işlemini ifade eder.
İdrar analizinde görsel inceleme bizlere idrar rengi, berraklığı ve kokusu hakkında bilgiler vermektedir. Kişinin beslenmesi ve ilaç kullanması gibi olguları idrar rengini etkileyen başlıca faktörlerdir. Eğer idrar rengi beyaz ise idrarda fosfat kristalleri var demektir. İdrarın rengi kırmızı, pembe ya da kahverengi ise idrarda hemoglobin, kronik pb, Hg toksikasyonu, miyeglobin ve eritrosit var demektir. İdrarın rengi sarı, portakal ve kahverengi ise idrarda ürobilin, az su tüketimi ve bilirubin var demektir.
İdrarın rengi kahverengi ve siyah ise idrarda homogentisik asit, methemoglobin ve melanin var demektir. İdrarın rengi mavi ve yeşil ise idrarda psödomans enfeksiyon, mavi bez sendromu ve biliverdin var demektir. İdrarda berraklık konusuna gelirsek mutlaka sağlıklı bir idrarın berrak olması gerektiğini söyleyebiliriz. Çünkü bulanık bir idrar fosfat, ürat, karbonat gibi bakterilerin varlığına işaret etmektedir.
İdrarın analiz edilmesinde bir de idrar kokusu belirleyici olmaktadır. İdrarda keton varlığından söz konusuysa idrar çürük meyve gibi kokabilmektedir. Bakteri enfeksiyonu sonucu üre açığa çıktıysa idrar amonyak kokusuna sahip olmaktadır. Fenilketonüri hastalığı ise idrarın küf gibi kokmasına neden olmaktadır. Tirozinemi varlığı da idrarın ekşi kokmasına sebebiyet vermektedir.
Kimyasal incelemede dansitesi, idrar ph değeri, idrar bilirubin, glukoz, eritrosit, lökosit esteraz, keton, nitrit, protein, ürobilinojen, askorbik asit yani C vitamini gibi özellikler incelenmektedir. Dansitesi idrarın yoğunluğunu ifade eden maddedir. İdrar ph değeri sağlıklı bir insanda olması gereken ph değeri üzerinden yapılan değerlendirmedir. Bilirubin kan kökenli bir pigmenttir. Sağlıklı bir insanda ise glukoz görülmez. Eritrosit varlığı sağlıklı bir insanda negatif değerindedir. Lökosit esteraz da sağlıklı bir insanda negatif değerdedir.
Keton değeri pozitif çıkarsa açlıktan bahsedilmektedir. Nitrit pozitif değerde ise bakteri varlığından bahsedilir. Protein pozitif çıkarsa böbrek hastalıklarının habercisi demektir. Ürobilinojen sağlıklı bir insanda eser miktarda vardır. Askorbik asit yani C vitamini vücudunda fazla miktarda C vitamini olan kişilerde askorbik asit olarak idrarda karşımıza çıkar.
İdrarın analizinde mikroskobik inceleme yapılması demek idrardaki eritrositler, lökosit, epitel hücreler, bakteri, parazit ve mayalar, silendirler ve kristaller gibi olgulara bakılması demektir. Eritrositlerin sayısında bir artış gözlemlendiyse idrarda kana rastlandığı manasına gelmektedir. Lökosit sayısı sağlıklı kişilerde düşük çıkmaktadır. Epitel hücreler normal şartlarda hem kadınlarda hem de erkeklerde yer alır. Bakteri, parazit ve mayalar sağlıklı bir insanda yoktur.
Sağlıklı bir insanın idrar yolları sterildir. Silendirler her insanda vardır. Fakat incelemede silendir hücrelerinin berrak çıkması gerekmektedir. Çünkü sağlıklı insanın silendir hücreleri berraktır bulanık değildir. Kristaller idrarda çözünmüş maddelerden gelen atık kimyasallardır.
Tam idrar testine dair yukarıdaki başlıklarda detaylı anlatımlara yer verdik. Bunun nedeni tam idrar testinin öncelikle böbrek hastalıkları gibi ciddi rahatsızlıkları erkenden ortaya çıkarabilmesidir. Bilindiği gibi bazı insanlar ağır şartlar altında kendi sağlıklarını tehdit eden iş kollarında çalışabilmektedir. Elbette ki iş sağlığı ve güvenliği sebebiyle işverenleri çalışanlarını bu iş risklerine karşı korumaktadır. İşverenin çalışanlarını koruma yöntemlerinden bir tanesi de tam idrar testi gibi gerekli olabilecek testleri çalışanlarına yaptırmasıdır.
Böyle bir durumda kişi ve kurumlar sürmen mobil sağlık hizmeti veren firmadan destek alabilirler. Bu firma mobil sağlık hizmetinde çalışanlara iş yerinde olacak şekilde uzmanları aracılığıyla laboratuvar testlerini yapabilmektedir. Ortak sağlık güvenlik birimi firması olan sürmen osgb sadece mobil sağlık hizmetinde değil iş yeri hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı, risk analizi, iş sağlığı eğitimleri, acil durum planlaması, yangın eğitimi gibi pek çok konuda hizmet vermektedir. Bu hizmetlerin içeriği hakkında bilgi sahibi olabilmek için tek yapmanız gereken http://www.surmen.com.tr/ sitesini incelemektir.
Aklınıza takılan bir şey mi var?
Testler ile ilgili bir sorunuz varsa bize hemen ulaşıp, bilgi alabilirsiniz.
